مقدمه
میزان نور در یک اتاق، آنچه را که میتوانید یا نمیتوانید انجام دهید را دیکته میکند و تأثیر زیادی در تغییر احساس شما دارد. به عنوان مثال، شما نمیتوانید خیلی راحت توسط یک شمع مطالعه کنید و یک دو نفره در زیر یک لامپ هالوژن 1500 وات چندان عاشقانه نیست.
مشکل اینجاست که این کارکردهای مختلف، میزان نور مختلفی را میطلبد. برای حل مشکل چند منظوره کردن نور یک اتاق، دیمر وارد میشود. دیمر یا تاریککننده یک قطعه الکتریکی مفید است که این امکان را میدهد که با چرخاندن دکمه یا کشیدن اهرم آن، سطح نور لامپ را کم یا زیاد کنید. در این مقاله با نحوه کار dimmer و انواع آن آشنا میشویم، پس با ما همراه باشید.
دیمر چیست؟
دیمر وسیلهای است که در مدار به صورت سری در مسیر سیم فاز قرار میگیرد ومیتواند ولتاژ را کنترل کند. dimmer در وسایل روشنایی برای کم و زیاد کردن نور لامپها استفاده میشود.
در واقع دیمر نوعی مقاومت متغییر به نام پتانسیومتر میباشد و از نظر ظاهری شبیه یک کلید تک پل است که دارای دو ترمینال خروجی میباشد؛ به این شکل که یک رشته سیم وارد یکی از ترمینالهای پشت آن میشود و یک رشته سیم فاز به عنوان خروجی، از ترمینال دیگر به چراغ یا هر مصرف کننده دیگری میرود. سیم نول هم بدون این که وارد کلید دیمر شود، مستقیم به چراغ وصل میشود. در شکل زیر نحوه قرار گرفتن این وسیله در یک مدار را مشاهده میکنید:
مهمترین ویژگی استفاده از دیمر، صرفهجویی در مصرف انرژی میباشد. در حقیقت dimmer با کم کردن ولتاژ ورودی چراغها باعث کاهش مصرف انرژی الکتریکی میگردد؛ کاهش ولتاژ چراغ سبب کاهش توان ورودی به لامپ و در نهایت سبب کم شدن فشار وارد شده بر قطعات میگردد و این امر در نهایت سبب افزایش طول عمر چراغها میشود. استفاده از این وسیله گسترهی بسیار وسیعی را شامل میشود؛ از استفاده در به عنوان یک کلید روشنایی برای کاربرد خانگی تا واحدهای برق قدرت در ساختمانهای بزرگ تئاتر یا روشنایی خارجی ساختمان، همگی درطیف وسیع استفاده از dimmer جای میگیرند.
همان طور که گفته شد، دیمر ولتاژ را کنترل میکند؛ همچنین یکی از روشهای کنترل دور موتورهای الکتریکی از طریق کنترل ولتاژ میباشد. بنابراین میتوانیم از dimmer برای کنترل دور موتورهای الکتریکی تکفاز کم قدرت مانند موتور پنکههای سقفی نیز استفاده کنیم.
انواع دیمر
دیمر مکانیکی
سادهترین نوع دیمر، نوع مکانیکی آن است که با پیچ ولوم بر روی آن، قابلیت کم و یا زیاد کردن نور را ایجاد میکند. این نوع دیمر بدون دستکاری در سیم کشی ساختمان، قابلیت اضافه شدن به سیستم سیمکشی قدیمی ساختمان را دارد.
دیمر لمسی
دیمر لمسی نوعی دیمر مکانیکی پیشرفته و مدرن است. در واقع دیمرهای لمسی قابلیتهای دیمر مکانیکی را بهصورت مدرنتر ارائه میدهند. نحوه کار dimmer لمسی به این صورت است که دستگاه ولتاژ ورودی را بصورت خودکار تنظیم میکند و تغییر میدهد. به عنوان مثال، تغییر روشنایی صفحه موبایل با تغییر میزان نور آن، نمونهای از دیمر لمسی میباشد.
این نوع دیمر برای کنترل و صرفهجویی در مصرف انرژی بسیار ایده آل بوده و قابلیت تنظیم بهصورت دستی و کنترل از راه دور را دارد و معمولا بخاطر ظاهر زیبا و جذابتر در بسیاری از ساختمانهای امروزی مشاهده میشود.
دیمر هوشمند
از دیمر هوشمند در روشنایی هوشمند استفاده میشود. این dimmer ها ظاهراً شبیه دیمرهای لمسی هستند، ولی قدرت آنها در کاربرد آنهاست. این دیمرها میتوانند بصورت دستی یا از طریق اپلیکیشن موبایل، ریموت کنترل، اینترنت و … کنترل شوند. در یک سیستم هوشمند مجهز به حسگرهای روشنایی، در زمان تابش نور خورشید به داخل ساختمان، به صورت خودکار نور لامپها کم میشود و در زمان کم شدن تابش خورشید، نور لامپها اضافه میشود تا در مصرف انرژی صرفه جویی شود. این نوع dimmer در مقایسه با انواع مکانیکی و لمسی آن گرانتر است.
جمعبندی
در این مقاله با یکی از وسایل پرکاربرد در صنعت برق آشنا شدیم و دانستیم که در طراحی تاسیسات الکتریکی، هرکجا که نیاز به تغییر سطح روشنایی باشد، از دیمر استفاده میشود. دیمرها خاموشی مطلق و روشنایی نور یک لامپ را ممکن میسازند؛ به شرط اینکه لامپ قابلیت استفاده از این وسیله را داشته باشد. کلیه لامپهای رشتهای و هالوژنی میتوانند از دیمر استفاده کنند؛ در حالی که لامپهای خانواده فلورسنت و کم مصرف این قابلیت را ندارند و لامپهای LED نیز در هر دو شکل یافت میشوند.
منبع: www.home.howstuffworks.com/dimmer-switch.htm