عوامل مؤثر در طول عمر لامپ LED

 مقدمه

طول عمر لامپ LED یکی از ویژگی‌های قابل توجه در انتخاب و ارزیابی یک لامپ از دید مصرف کننده نهایی است. بنابراین، درک و ارزیابی کلیه عوامل مرتبط با کیفیت LED ها در نگهداری محصولات مختلف LED از اهمیت بالایی برخوردار است.

لامپ‌های LED بر خلاف انواع قدیمی‌تر لامپ (رشته‌ای و کم مصرف) دوام بیشتری دارند. طول عمر یک لامپ LED حداقل ۵۰۰۰۰ ساعت است. دچار شکستگی از بیرون یا آسیب‌های داخلی نمی‌شوند و آمار خرابی لامپ‌های LED پایین‌تر از انواع لامپ های دیگر است. ضمن اینکه این لامپ‌ها فاقد مواد سمی و مضر هستند و در صورت بروز مشکل احتمالی هیچ آسیبی به سلامت اشخاص وارد نمی‌کنند.

مشکل لامپ‌های LED اکثراٌ مربوط به کاهش کیفیت و میزان نوردهی این لامپ‌ها به دلیل گذشت زمان است. در این مقاله عوامل مؤثر بر کاهش طول عمر لامپ‌های  LEDو راه‌های مراقبت از این لامپ‌ها را بررسی می‌کنیم.

عوامل متعددی بر طول عمر مفید یک لامپ LED تأثیر می‌گذارند که در این جا به برخی از مهم‌ترین موارد اشاره می‌شود:

 ۱- گرمای تولید شده در لامپ

یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در طول عمر لامپ، مدیریت گرما و کنترل گرمای تولید شده در لامپ است. اگر این گرما به درستی مدیریت نشود، ممکن است بر تراشه و درایور لامپ تأثیر بگذارد و طی مدت کوتاهی توانایی لامپ در تولید نور به شدت افت کند. لامپ به راهی برای خارج کردن گرمای ایجاد شده نیاز دارد. اگر یک لامپ‌ LED محصور شده باشد، راهی برای خروج گرما وجود نخواهد داشت و این عامل موجب نابودی تدریجی آن خواهد شد. پس مکانی که لامپ در آن قرار می‌گیرد، باید فضای کافی برای انتشار گرما را فراهم کند یا از خنک کننده‌های مناسب استفاده شود. درجه حرارت لامپ همیشه باید کمتر از ۸۵ درجه سانتیگراد باشد.

 ۲- دمای محیط

عمر مفید یک چراغ یا لامپ LED تحت تاثیر عوامل محیطی نیز قرار دارد. یکی از این عوامل محیطی تاثیرگذار دما است. اگر لامپ در معرض گرما یا سرما شدید یا تغییر ناگهانی دما قرار داشته باشد، می‌تواند بر توانایی آن در ایجاد روشنایی تأثیر بگذارد. به طور کلی، قرار دادن چراغ‌ها در محیط‌های بی ثبات، باعث کاهش طول عمر آن‌ها می‌شود.

اگر می‌خواهید چراغ‌ها را به طور دائم در خارج از خانه نگه دارید، سعی کنید آن‌ها را با یک محفظه شیشه‌ای یا چیزی مشابه آن بپوشانید. البته برای استفاده از لامپ‌های LED در محیط‌های بیرونی، باید به رتبه IP لامپ توجه کنید. همچنین قرار دادن پناهگاه بر روی لامپ‌های شما، آن‌ها را از بدترین وضعیت هوا محافظت می‌کند و ماندگاری بیش‌تر آن‌ها را اطمینان می‌دهد. در داخل، حتماً چراغ ها را از منابع گرمایشی مانند بخاری و شومینه دور نگه دارید. همچنین از قرار دادن لامپ در کنار عناصر سرد خودداری کنید.

۳- رطوبت

رطوبت یکی دیگر از عوامل محیطی موثر در طول عمر لامپ LED به شمار می‌رود. رطوبت می‌تواند باعث ایجاد خوردگی و زنگ زدگی در تجهیزات الکترونیکی و قطعات فلزی و سایر اجزاء تشکیل دهنده مدار چراغ یا لامپ شود. لامپ‌های  LED باید در محیط خشک قرار گیرند تا عمر آن‌ها به حداکثر برسد.

 ۴- شرایط اسیدی

در برخی از شرایط اسیدی (برای مثال مناطق ساحلی که میزان نمک آن زیاد است، یا کارخانه‌هایی که از مواد شیمیایی استفاده یا محصولات شیمیایی تولید می‌کنند، یا در استخرهای سرپوشیده)، LED ها می‌توانند به راحتی تحت تأثیر قرار گیرند. اگرچه LED ها برای این مناطق نیز ساخته می‌شوند، اما باید با دقت در محفظه‌ای کاملاً پوشیده با سطح بالایی از حفاظت IP محصور شود. 

 ۵- منبع انرژی

عدم توجه به رتبه بندی انرژی و توان لامپ‌های LED می‌تواند طول عمر آن‌ها را کوتاه کند و باعث شود که سریع‌تر از بین بروند. اتصال لامپ به ولتاژ نامناسب طول عمر آن را کاهش می‌دهد. پس لازم است قبل از اتصال لامپ، وسایل مورد نیاز خود را بررسی کنید تا دریابید که چه میزان وات و ولتاژ برای آن‌ها طراحی شده است. این امر به شما امکان می‌دهد تا از لامپ مناسب استفاده کرده و از صدمه دیدن به لامپ جلوگیری کنید.  

 ۶- درایور و کنترل کننده

یکی دیگر از عوامل تاثیر‌گذار بر طول عمر لامپ LED، درایورها و کنترل‌کننده‌ها هستند که نقش اصلی تأمین جریان الکتریکی مورد نیاز چراغ را بر عهده دارند؛ به خصوص در زمانی که جریان برق با نوسان همراه است و نقش مهمی در حفظ سلامت و کارایی چراغ برعهده دارند. قرار دادن لامپ‌ها در جریان نادرست طول عمر آن را کاهش می‌دهد. هرگز نباید لوازم LED را در جریان‌های بالاتر از آنچه سازنده مشخص می‌کند، اجرا کنید. نمونه‌ای از این امر می تواند استفاده از درایور اشتباه باشد. استفاده از جریان های بالاتر از حد ضروری، نه تنها عمر درایور را کاهش می‌دهد، بلکه عمر خود LED را نیز کاهش می‌دهد.

درایور لامپ LED از خازن‌های پلاستیکی برای ذخیره انرژی مورد نیاز لامپ استفاده می‌کند. اگر از لامپ به طور مرتب استفاده شود، این خازن‌ها می‌توانند حدود یک سال دوام بیاورند؛ اما به دلیل عواملی مانند گرما و دمای محیط، ممکن است طول عمر آن‌ها کوتاه‌تر شود. چندین شرکت اکنون از خازن‌های سرامیکی برای درایورهای LED خود استفاده می‌کنند. آن‌ها تحمل بیشتری نسبت به گرما دارند و نسبت به خازن‌های پلاستیکی، دوام بیش‌تری دارند.

 جمع بندی

از هر یک از لامپ‌های LED را می‌توان حداقل به مدت ۱۰ سال استفاده کرد. اما بعضی از این لامپ‌ها به دلیل استفاده نادرست ما از آن‌ها و یا قرار دادن آن‌ها در محیط نامناسب، عمر بسیار کم‌تری دارند. عواملی مانند دمای بسیار بالا و یا بسیار پایین، محیط محبوس، رطوبت، اتصال لامپ به ولتاژ، وات یا جریان نامناسب در کاهش عمر لامپ LED نقش به سزایی دارند و می‌توان با رعایت موارد ذکر شده به افزایش هر چه بیش‌تر طول عمر چراغ‌های LED و استفاده هر چه بهتر از آن‌ها کمک زیادی کرد.