نورپردازی نمای ساختمان

مقدمه

امروزه نورپردازی نمای ساختمان اهمیت ویژه ای دارد و علاوه بر تأمین روشنایی محیط در شب، به زیباسازی شهر و ایجاد حس امنیت نیز کمک می کند. همچنین برای آشنایی با نورپردازی داخلی، مقاله نکات مهم در نورپردازی داخلی را مطالعه کنید.

نورپردازی ساختمان بر اساس چه معیار‌هایی دسته‌بندی می‌شود؟

نوع ساختمان

اولین نکته‌ای که در نورپردازی نمای خارجی ساختمان باید به آن توجه شود، نوع ساختمانی است که قرار است نورپردازی برای آن انجام گیرد (اداری، تجاری، مسکونی، فرهنگی، تاریخی، تفریحی و… ). نورپردازی هر یک از انواع ساختمان، با اهداف متفاوتی انجام می‌گیرد. برای مثال، هدف از نورپرداری نمای خارجی ساختمان مسکونی، ایجاد محیطی آرامش بخش است در حالی که نورپردازی نمای مراکز تفریحی و تجاری با هدف جلب توجه افراد و ایجاد جذابیت برای آن‌ها صورت می‌گیرد.  

جنس نما و مصالح ساختمان

در نورپردازی نمای ساختمان باید به مواردی مانند جنس نمای خارجی ساختمان مانند مصالح و مواد به کار رفته در ساخت، سبک ساخت، ارتفاع ساختمان و محل قرار گیری پنجره‌ها توجه کرد. در نورپردازی نمای ساختمان تا حد امکان نباید منبع نور مشخص باشد. همچنین نورپردازی نما باید به گونه‌ای باشد که برای ساکنین ساختمان، ساختمان مجاور و رهگذران مزاحمتی ایجاد نکند؛ به این معنا که زاویه تابش و شدت نور مناسب باشد و از ایجاد سایه در ساختمان جلوگیری کند.

رنگ ساختمان

انواع نورپردازی نما:

نورپردازی بناهای تاریخی

نورپردازی بناهای تاریخی باید به گونه ای انجام شود که به برجسته کردن ویژگی‌ها و ترکیبات مهم معماری ساختمان کمک کند. در نورپردازی بناهای تاریخی، بهتر است از لامپ‌های رنگی استفاده نشود؛ ولی در صورت استفاده، رنگ آن‌ها نباید به گونه‌ای باشد که به جلوه اصلی ساختمان آسیب برساند و رنگ مصالح به کار رفته در آن را تحریف کند. همچنین روش‌های نصب نیز نباید به ساختمان اصلی آسیب برساند و سیم‌ها و مجراها باید از نمای اصلی دور نگه داشته شوند.

یک عامل تعیین کننده برای اطمینان از اینکه آثار تاریخی از فاصله بسیار دور قابل توجه است، تضاد درخشندگی با توجه به محیط اطراف است. در یک فضا با روشنایی کم، میزان روشنایی پایین برای برجسته‌سازی یک ساختمان یا سازه کافی است، اما در یک محیط روشن‌تر، برای دستیابی به تضاد به میزان روشنایی بیشتری نیاز داریم. علاوه بر این، با نزدیک شدن به ساختمان، تمرکز از کلیت تصویر به جزییات مانند نقوش حکاکی یا حروف چاپ و غیره تغییر می‌کند. پس علاوه بر نورپردازی کلی و یکنواخت ساختمان، به نورپردازی تأکیدی نیز نیاز داریم و باید از نورپردازی یکنواخت با تابش خیره کننده اجتناب کنیم.

در هنگام تصمیم‌گیری برای نورپردازی بناهای تاریخی، توجه به تاریخ و استفاده از این اثر نقش اساسی دارد. برای مثال اثری که از یک گذشته دشوار تجلیل می‌کند و یادآور اندوه گذشته است، نورپردازی متفاوتی از آثاری که یادآور یک واقعه مثبت یا حرکت جسورانه و سمبل ملی هستند، دارند.

نورپردازی ساختمان تجاری

نورپردازی ساختمان‌های تجاری عبارت است از ایجاد روشنایی برای فضاهای تجاری مانند دفاتر، فروشگاه‌ها، مؤسسات، بیمارستان‌ها و ساختمان‌های دولتی. یک شرکت طراحی روشنایی باید طرح‌هایی را ایجاد کند که منعکس کننده نوع فعالیت انجام شده در ساختمان باشد. شما با این کار، ساختمان تجاری خود را به نمایش می‌گذارید و گذرگاهی ایمن برای مشتریان و کارکنان خود فراهم می‌کنید. نورپردازی این مکان‌ها باید به گونه‌ای باشد که برای افراد جذابیت توأم با حس امنیت و ایمنی ایجاد کند.

نورپردازی مراکز تفریحی

نورپردازی مراکز تفریحی، علاوه بر تأمین روشنایی در شب، بیشتر به منظور جلب توجه مشتریان انجام می‌گیرد. برای نورپردازی این مکان ها بهتر است از مواردی که برای افراد جذابیت دارد، مانند رقص نور یا افکت‌های جدید و نورهای رنگی استفاده شود. البته استفاده از هر یک از این موارد مستلزم توجه به نوع مرکز تفریحی است. مسلماً نورپردازی شهربازی و ورزشگاه و سایر مراکز تفریحی به یک گونه انجام نمی‌گیرد. نورپردازی این مکان‌ها، نیازمند خلاقیت و ایده‌های نو است و با کمی خلاقیت می‌توان این مراکز را به مکان های منحصر به فرد تبدیل کرد.

نورپردازی منازل مسکونی

هدف از نورپردازی نمای خارجی منازل مسکونی، ایجاد فضایی آرامش بخش و تأمین امنیت رهگذران در شب می‌باشد. نورپردازی نباید به گونه‌ای باشد که موجب خیرگی و ایجاد سایه‌های نامناسب و انعکاس آزار دهنده به داخل ساختمان و ساختمان‌های مجاور باشد. این ساختمان‌ها باید به صورت یکنواخت نورپردازی شوند و فقط برای مکان‌های مهم مانند ورودی و برای نشان دادن نقاط مهم ساختمان مانند ستون‌ها از نورپردازی تأکیدی استفاده شود.

جمع بندی

در نورپردازی نمای خارجی تمامی بناها، رعایت اصول نورپردازی ضروری است و نورپردازی باید به گونه‌ای انجام شود که برای دیگران مزاحمتی ایجاد نکند. عواملی مانند خیرگی، انعکاس آزادرهنده نور، زاویه نامناسب نورپردازی، عدم یکنواختی، ایجاد سایه های نامناسب، تضاد زیاد تاریکی و روشنایی و … باعث ایجاد مزاحمت می‌شوند.

 در نورپردازی نمای ساختمان توجه به این سه مورد ضروری است:

۱- قدرت منبع نور
۲- فاصله منبع نور از جسم
۳- موقعیت منبع نور روی جسم

 نورپردازی باید به گونه‌ای باشد که حداقل آلودگی نوری را به وجود آورد. برای جلوگیری از ایجاد آلودگی نوری، بهتر است از نورپردازی بالا به پایین استفاده شود. تا حد امکان چراغ‌های روشنایی محافظ دار را برای این کار انتخاب کنید تا از انتشار مستقیم نور جلوگیری شود. سعی کنید از چراغ‌هایی استفاده کنید که کمترین مصرف انرژی را داشته باشند. با رعایت این نکات، هم در زمان و هزینه خود صرفه جویی می‌کنید و هم در حفظ محیط زیست سهیم هستید.